خدمات تحقیقاتی و
پژوهشی برای سازمان‌ها و نهادها
تولید محتوای متنی ساده را با خدمات پژوهشی مدیاشو اشتباه نگیرید!
شاید تاکنون درباره چنین خدماتی کمتر شنیده باشید. خدمات تحقیقاتی و پژوهشی مدیاشو در راستای تولید محتوای معتبر و علمی بر مبنای مطالعاتِ کتابخانه‌ای و میدانی، جهت ساخت محتوای تصویری یا صوتی (مثل پادکست) صورت می‌گیرد. البته با توجه به برون‌سپاری بعضی پروژه‌های تحقیقاتی توسط مؤسسات و نهادها، کارخانه تولید محتوای مدیاشو این دسته از خدمات را به‌صورت مستقل تعریف کرده است و به شما ارائه می‌دهد. برای اینکه با این نوع خدمات بیشتر آشنا شوید، ابتدا این مقدمه را درباره تولید محتوای متنی و سواد رسانه‌ای بخوانید!
یکی از مصادیق بارز تولید محتوا، تولید محتوای متنی است، و معمولاً مقصود از آن نگارش مقالاتی است، که براساس اصول سئو نوشته می‌شود. و جهت بهینه‌سازی محتوا در بخش بلاگ وبسایت‌ها قرار می‌گیرد. از آنجا که عموم کاربران فضای مجازی به نتایج و اطلاعات کلی و سطحی درباره جستجوهایشان بسنده می‌کنند، کیفیت بسیاری از مقالات و محتواهای متنی ارائه‌شده در بسترهای اینترنتی، پایین آمده است. هرچند سرعت بالای زندگی انسان امروزی و افراد تکنوفیل چنین سبک و سیاقی را توجیه می‌کند، اما این رویکرد باعث شده است، که بعضی از نویسندگان محتواهای اینترنتی در پژوهش و نگارش خود دقت کافی را به عمل نیاورند.
مصداق چنین رویکردی، نگارش مقالاتی است، که بدون ذکر و درج منبع یا منابع مورد استفاده، صرفاً ذهنیت مؤلف را که ممکن است، مبتنی بر داده‌های نادرست یا شایعات باشد، انعکاس می‌دهد. به این ترتیب حتی در دائره‌المعارف‌های اینترنتی (به‌ویژه نمونه‌هایی مثل ویکی‌پدیا که به‌سادگی به کاربرانشان اجازه می‌دهند مقالات را ویرایش کنند) اطلاعات نادرستی به مخاطبان عرضه می‌شود.
وضعیت اعتبار محتوای متنی در وبلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی بسیار فاجعه‌بارتر است. ممکن است هر کاربری اخبار و اطلاعات نادرستی را از طریق این بسترها منتشر کند، و به‌تبع آن، دنبال‌کنندگان او با بازنشر محتوای مذکور در صفحات شخصی یا ارسال آن در پیام‌رسان‌ها موجبات شکل‌گیری یک شایعه یا باور بی‌اساس را فراهم آورند.
سواد رسانه‌ای چیست؟
تصور کنید که چند اسلاید درباره راسپوتین (چهره مرموز دربار تزار روس) می‌بینید و روایتی با این محتوا می‌شنوید: «راسپوتین بعد از مسموم شدن، زنده می‌ماند. پس دشمنان او با گلوله به جانش می‌افتند؛ اما او باز زنده می‌ماند. پس این بار او را با دست و پای بسته در دریاچه می‌اندازند».
آیا این روایت را باور می‌کنید؟ اگر برای چنین روایتی در یک پست اینستاگرامی یا در هر محتوای رسانه‌ای دیگری، نام یک منبع ذکر شود، برای شما کافی است و آن را می‌پذیرید؟
مثلاً نظر شما درباره این محتوا چیست؟
«پس سلطان محمود به هندوستان روانه شد و در نخستین نبرد، معبد نوبهار را فتح کرد و هرچه در شهر یافت غارت کرد و هرکه را بدید بکشت. گویند آن شب چنان گرسنه بود که سه گوسفند را طعامش کردند و او لقمه‌ای باز نگذاشت حتی برای ایاز».
(تاریخ بیهقی، ج دوم، ص ۱۲۳)
آیا ارائه یک منبع با قید جلد و صفحه آن، شما را قانع می‌کند که آن مطلب سندیت دارد؟ آیا شما به‌راحتی می‌پذیرید که سلطان محمود در فلان نبرد معبد نوبهار را فتح کرده و در شب پیروزی سه گوسفند را به نیش کشیده است؟
اما از پست‌های صفحات بی‌نام و نشان شبکه‌های اجتماعی که بگذریم و به رسانه‌های معتبر و بانفوذ که بپردازیم چطور؟ آیا روایت آنها را از تاریخ و وقایع سیاسی و اجتماعی به‌راحتی می‌پذیرید؟ مثلاً آیا تصور می‌کنید تقابل ارتش خشایارشا با مبارزان اسپارتی به همین شکلی بوده که در فیلم ۳۰۰ به تصویر کشیده شده است؟
با این اوصاف سؤال مهمی به ذهن کاربران فضای مجازی خطور می‌کند:
«در قبال رسانه‌های بی‌شمار امروزی، بسترهای اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی با چه مهارتی می‌تونیم داده‌های اطلاعاتی درست را از نادرست متمایز کنیم؟ به عبارت بهتر چطور سره را از ناسره تشخیص دهیم؟»
اینجا دانش و سواد رسانه‌ای به شما کمک می‌کند. برای به دست آوردن این مهارت اساساً باید با تکیه بر تکنیک‌های مرجع‌شناسی و روش تحقیق، بیاموزید که چه منابع و مآخذی قابل اتکا هستند. باید بیاموزید که چطور به‌سرعت منابعِ مقالات، اخبار و روایات مختلف را پیدا کنید و پس از شناخت یک رسانه یا بستر اطلاع‌رسانی به‌عنوان منبع نشر اطلاعات بی‌ارزش و محتوای زرد، چگونه آن را نادیده بگیرید.
اکنون نوبت تولید محتوای معتبر براساس شیوه‌های آکادمیک فرامی‌رسد!
هرگز ارزش هیچ‌یک از محتواهای تولیدی خود را دستِ‌کم نگیرید؛ حتی متن ساده‌ای که می‌خواهید به‌عنوان کپشن، پایین یکی از پست‌های ایسنتاگرام بگذارید!
یک داده اطلاعاتی بی‌منبع و بی‌ارزش می‌تواند اعتبار صفحه یا وب‌سایت شما را برای همیشه از بین ببرد. بسا رسانه‌های خبری معروفی که به‌مرور زمان به‌خاطر سهل‌انگاری با چند گزارش خبری عجولانه حیثیت حرفه‌ای خود را خدشه‌دار کرده‌اند!
حال اگر قصد دارید برای جذب دنبال‌کنندگان بیشتر دست به تولید پست‌ها، ویدئوها یا پادکست‌هایی بزنید که در قالب آنها محتوای آموزشی جذابی به مخاطبان ارائه می‌شود، شیوه گردآوری اطلاعات اولیه، اهمیت خاصی پیدا می‌کند.
برای این کار:
هرگز به اطلاعات تکراری صفحات مشابه بسنده نکنید!
هرگز به نتایج نخستین جستجوهای گوگل دلتان را خوش نکنید!
امروزه بسیاری از کاربران به‌راحتی محتوای ضعیف و نادرست را شناسایی می‌کنند و بعد از آن دیگر مطالب شما را دنبال نخواهند کرد. اگر اعتبار محتوایی که در فضای مجازی عرضه می‌کنید واقعاً برای شما مهم است، تحقیق و پژوهش اولیه شما باید کاملاً اصولی باشد. اگر با یک مطالعه چندساعته کارتان راه می‌افتد، دانستن کلیتی از شیوه‌های تحقیق و به کار بستن آنها برای شما کافی است. اما اگر پروژه سنگین و زمان‌بری پیش رو دارید، بهتر است از همکاری و همراهی محققان و نویسندگانی بهره‌مند شوید که این امور را به‌صورت تخصصی انجام می‌دهند.
بسترهای اطلاعاتی دنیای مجازی و تحول پژوهش
شاید اگر مبنای تولید هر محتوایی را محتوای متنی و سناریوی آن بدانیم، دائره‌المعارف‌ها و دانش‌نامه‌ها نخستین کارخانه‌های تولید محتوا در تاریخ به حساب بیایند. کتاب‌های جذابی که عموماً در چندین جلد چاپ و منتشر می‌شدند و بسیاری از پژوهشگران، دانشجویان و عاشقانِ اطلاعات عمومی و دانستنی‌ها، همیشه منتظر ارائه آخرین نسخه آنها به بازار بودند. همه این دانش‌نامه‌ها برای گردآوری داده‌های خود از شیوه‌های آکادمیک پژوهش و انواع مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده می‌کردند.هرچند اکنون در هزاره سوم بستر ارائه این اطلاعات به‌شدت متحول شده است و با یک جستوی ساده اینترنتی، اطلاعات و آمار و ارقام زیادی برابر چشمان‌تان ظاهر می‌شود، اما هنوز اعتبار و اصالت محتوایی که ارائه می‌دهید، برگ برنده شماست.